Economy
Μετοχικά ή εγγυητικά το κράτος σχεδιάζει τη συμμετοχή του στον EuroAsia
Το debate για τη βιωσιμότητα του μεγάλου έργο, το επιπλέον κόστος, ο οίκος και το επόμενο βήμα
Μετοχικά ή εγγυητικά το κράτος σχεδιάζει τη συμμετοχή του στον EuroAsia
Η συζήτηση για την υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου, αρχικά με την Κρήτη και ακολούθως με το Ισραήλ, αφορά στο αν είναι βιώσιμο το έργο ή όχι. Οι απόψεις διίστανται, ιδιαίτερα στο αν πρέπει να εμπλακεί το κράτος σε αυτή την ιδιωτική πρωτοβουλία.

Ο φορέας υλοποίησης, EuroAsia Interconnector, έχει εγκεκριμένη χορηγία 657 εκατομμυρίων ευρώ από την ΕΕ, καθότι θεωρείται έργο κοινής ωφέλειας, καθώς και άλλα 100 εκατομμύρια ευρώ από το ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Τα υπόλοιπα χρήματα πρέπει να τα βρει η εταιρεία.

Λόγω των συνεπειών της πανδημίας και του Ουκρανικού, αυξήθηκε σημαντικά το συνολικό κόστος υλοποίησης της διασύνδεσης με την Κρήτη. Η εταιρεία EuroAsia Interconnector προφανώς δεν βρήκε κεφάλαια επειδή στράφηκε προς το κράτος για στήριξη. Επειδή το έργο είναι 63% κυπριακής συμμετοχής και 37% ελληνικής, υπολογίστηκε πως η εταιρεία χρειάζεται επιπλέον 740-750 εκατομμύρια ευρώ.

Ένα ποσό που αν διαιρεθεί δια 35, όσα και τα χρόνια ζωής του υποθαλάσσιου καλωδίου που πρόκειται να ποντιστεί, δεν θεωρείται δυσβάσταχτο. Παίρνοντας όμως από το καλώδιο, φθηνή ενέργεια από ΑΠΕ, η Κύπρος θα μειώσει αισθητά την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων, που πλέον αγγίζουν τα 300 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, καθώς θα είναι λιγότερες οι ανάγκες της για πετρέλαιο στην ηλεκτροπαραγωγή.

Υπάρχουν όμως και οι αντίθετες φωνές που δεν έχουν πειστεί ότι με τέτοιο κόστος υλοποίησης του έργου, θα πέσει η τιμή της κιλοβατώρας και θα προκύψει όφελος για τον καταναλωτή, όπως λένε. Σημειώνουν πως δεν παρουσιάστηκε κάποια μελέτη βιωσιμότητας του έργου. Γι’ αυτό και οι αρμόδιοι υπουργοί Ενέργειας και Οικονομικών φέρονται να απευθύνθηκαν σε οίκο για να τους ετοιμάσει μελέτη βιωσιμότητας.

Ο Μάκης Κεραυνός παρουσιάζεται πιο συγκρατημένος, θέλοντας να εξεταστεί πρώτα η βιωσιμότητα και η τεχνική επάρκεια, παρότι συμφωνεί με τον Γιώργο Παπαναστασίου πως πρόκειται για ένα στρατηγικό έργο που μπορεί να βγάλει την Κύπρο από την ενεργειακή απομόνωση. Ο τελευταίος ενώ αρχικά άφηνε να εννοηθεί πως έχει αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα του EuroAsia, πλέον μιλά για τεράστιο γεωστρατηγικό όφελος για τον τόπο.

Ο πρόεδρος της ΡΑΕΚ, Ανδρέας Πουλλικκάς, διευκρίνισε ενώπιον υπουργών και βουλευτών, πως οι ρυθμιστικές αρχές Κύπρου και Ελλάδας αξιολόγησαν τον επενδυτικό φάκελο του έργου, εκδίδοντας απόφαση καταμερισμού του κόστους με βάση τον κανονισμό της ΕΕ για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές. Διαπιστώθηκε επίσης πως όντως οι καθυστερήσεις, που έχουν παρατηρηθεί στα πλείστα ευρωπαϊκά έργα κοινής ωφελείας και ενδιαφέροντος, για τον EuroAsia έχουν αυξήσει το κόστος κατά 25% περίπου.

Θέσεις τις οποίες έδειξαν να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη οι δύο συναρμόδιοι υπουργοί, με τον Γιώργο Παπαναστασίου να στέλνει το μήνυμα πως οι έως τώρα αξιολογήσεις του έργου πείθουν -την κυβέρνηση- πως είναι βιώσιμο και θα οδηγήσει σε πολλαπλά οφέλη, μεταξύ των οποίων και στη μείωση του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος για τους καταναλωτές.

Ο φορέας υλοποίησης κάνει λόγο για οικονομικό όφελος για τον Κύπριο καταναλωτή της τάξης των 200 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, που αντιστοιχεί σε μείωση κατά 20% του τιμολογίου ηλεκτρικής ενέργειας, κάθε μήνα. Υποστηρίζει επίσης ότι έπεται επαναξιολόγηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση.

Αισιοδοξία η οποία προφανώς πηγάζει από την ξεκάθαρη πλέον πολιτική πρόθεση για συμμετοχή του κράτους στο μεγαλεπήβολο έργο της υποθαλάσσιας ηλεκτρικής διασύνδεσης. Το ερώτημα αφορά στον τρόπο που θα το πράξει η κυβέρνηση. Εκτός απροόπτου, είτε θα εμπλακεί μετοχικά είτε ως εγγυήτρια για δανειοδότηση του φορέα υλοποίησης. Προστίθεται ε αυτό το σημείο και το επιχείρημα της ελληνικής κρατικής συμμετοχής στο έργο.

  • EuroAsia Interconnector