Η Κύπρος δεν φιλοξενεί μόνο τουρίστες που έρχονται και φεύγουν. Εδώ και δεκαετίες, αποτελεί και προορισμό εγκατάστασης για χιλιάδες ξένους υπηκόους, κυρίως Ευρωπαίους, που επιλέγουν το νησί για δεύτερη κατοικία ή για “semi-permanent living”. Αυτό το φαινόμενο, που γεφυρώνει τον τουρισμό με τη μετανάστευση, δημιουργεί νέες ευκαιρίες – αλλά και προκλήσεις.

Ο “tourist-resident” συνήθως αγοράζει ή νοικιάζει ακίνητο σε παραθαλάσσια ή ημιορεινά σημεία (Πάφος, Λεμεσός, Λευκωσία περιφέρεια, Τρόοδος), παραμένει για μήνες, ξοδεύει περισσότερο από έναν μέσο επισκέπτη, και χρησιμοποιεί υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας. Παράλληλα, διατηρεί ενεργή σχέση με τη χώρα του – οικονομική, φορολογική ή πολιτική.

Αυτό το προφίλ δημιουργεί πολλαπλάσια οικονομική αξία από έναν απλό επισκέπτη, αλλά απαιτεί και διαφορετική πολιτική φιλοξενίας. Πιο σταθερή εξυπηρέτηση, πιο ποιοτικές υποδομές, διοικητική ευελιξία, ένταξη στην τοπική ζωή. Το κράτος πρέπει να αναγνωρίσει ότι αυτή η ομάδα δεν είναι αμιγώς τουρίστες, ούτε μόνιμοι κάτοικοι – και να σχεδιάσει αντίστοιχες υπηρεσίες.

Ταυτόχρονα, η έντονη αγορά δεύτερης κατοικίας οδηγεί σε αύξηση των τιμών για τους ντόπιους, συγκέντρωση ιδιοκτησίας σε ξένα χέρια και “εισοδηματική αποβολή” σε ορισμένες περιοχές. Η τουριστική πολιτική πρέπει να συνεργαστεί με την οικιστική στρατηγική, ώστε να προσελκύει επισκέπτες που μένουν, χωρίς να απομακρύνει τους κατοίκους που μένουν μόνιμα.

Ο τουρισμός δεύτερης κατοικίας δεν είναι απειλή. Είναι ευκαιρία βιωσιμότητας και σταθερού εισοδήματος – αρκεί να ενταχθεί σε ένα συνεκτικό πλαίσιο που λαμβάνει υπόψη τόσο τις επενδύσεις όσο και το κοινωνικό κόστος.

Πηγές:

– Eurostat: Seasonal and semi-permanent migration in the EU

– Υφυπουργείο Τουρισμού Κύπρου – Στατιστικά Αγοράς Κατοικίας Ξένων

– OECD: Tourism and Second Home Ownership Trends

– Cyprus Land Registry: Transactions by Non-Cypriot Buyers

– UNWTO: Long-stay tourism and residential models in small islands