Το πακέτο επιδοτήσεων Inflation Reduction Act (IRA) που θέσπισαν οι ΗΠΑ το 2022 συνεχίζει να επηρεάζει βαθιά τις παγκόσμιες επενδυτικές ροές – και ειδικά τις στρατηγικές ευρωπαϊκών βιομηχανιών. Με προϋπολογισμό άνω των $369 δισ. για καθαρές τεχνολογίες, η αμερικανική κυβέρνηση προσφέρει φοροαπαλλαγές και άμεσες ενισχύσεις για κατασκευές πράσινης ενέργειας, μπαταριών, ηλιακών πάνελ και ηλεκτρικών οχημάτων.
Η πολιτική αυτή έχει πυροδοτήσει ένα νέο κύμα “επενδυτικής μετανάστευσης”: ευρωπαϊκοί κολοσσοί σε κλάδους όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, οι ημιαγωγοί και η καθαρή ενέργεια επανεξετάζουν την παρουσία τους στην ήπειρο και στρέφονται στις ΗΠΑ.
Η Volkswagen, για παράδειγμα, ανέβαλε επένδυση δισεκατομμυρίων ευρώ στη Γερμανία για να αξιολογήσει αν συμφέρει περισσότερο η μεταφορά της παραγωγής στις ΗΠΑ. Αντίστοιχα, ευρωπαϊκές start‑ups στον τομέα των καθαρών τεχνολογιών αντιμετωπίζουν πλέον σοβαρό μειονέκτημα στη χρηματοδότηση έναντι αμερικανικών ανταγωνιστών που απολαμβάνουν κρατική υποστήριξη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αντιδράσει με το Net-Zero Industry Act και προσωρινές χαλαρώσεις στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων, όμως οι αναλυτές εκτιμούν ότι η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών οικονομιών θα πιεστεί περαιτέρω αν δεν υπάρξει συντονισμένη πολιτική δράση.
Για χώρες όπως η Κύπρος, που επιδιώκουν να ενισχύσουν την προσέλκυση πράσινων επενδύσεων και να εισέλθουν σε νέες αγορές τεχνολογίας, το αμερικανικό μοντέλο εγείρει το ερώτημα: μπορεί η Ευρώπη να κρατήσει τις καινοτομίες της εντός συνόρων;
Μετάφραση και προσαρμογή από Financial Times & Politico Europe