Η εποχή των χαμηλών επιτοκίων και της φθηνής ρευστότητας γέννησε ένα σιωπηρό αλλά εκτεταμένο φαινόμενο στον επιχειρηματικό κόσμο: τις λεγόμενες “zombie companies” — επιχειρήσεις που συνεχίζουν να λειτουργούν, αλλά δεν παράγουν επαρκές κέρδος για να καλύψουν τα ίδια τους τα δάνεια, επιβιώνοντας ουσιαστικά χάρη σε αναχρηματοδοτήσεις, κρατικές ενισχύσεις ή ελαστικά τραπεζικά κριτήρια.

Σύμφωνα με έρευνες της BIS (Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών), έως και 15% των εισηγμένων εταιρειών στις ανεπτυγμένες οικονομίες εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία — ποσοστό που αυξάνεται εντυπωσιακά σε τομείς όπως το real estate, η εστίαση, οι αερομεταφορές και η ενέργεια.

Με την αλλαγή νομισματικής πολιτικής (αύξηση επιτοκίων, μείωση ρευστότητας), οι «ζωντανοί-νεκροί» του επιχειρείν έρχονται αντιμέτωποι με την πραγματικότητα: αδυναμία εξυπηρέτησης χρέους, μείωση ρευστότητας και, ενίοτε, καθυστερημένες πτωχεύσεις. Όμως το πρόβλημα είναι συστημικό: οι εταιρείες αυτές συγκρατούν τεχνητά θέσεις εργασίας, δεσμεύουν επενδυτικά κεφάλαια και στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό, λειτουργώντας ως εμπόδιο στην υγιή ανανέωση της οικονομίας.

Η πρόκληση για τις κυβερνήσεις και τις τράπεζες είναι να διαχειριστούν την “εκκαθάριση” χωρίς να προκαλέσουν ντόμινο πτωχεύσεων ή κοινωνικές αναταράξεις. Στο μεταξύ, οι αγορές ακινήτων και επιχειρηματικών δανείων παρακολουθούν με αυξανόμενη ανησυχία.

Όπως έγραψε πρόσφατα το Bloomberg: «Τα ζόμπι δεν είναι μόνο φαινόμενο του Halloween — είναι ο πιο αργός τρόπος να πεθάνει μια οικονομία.»

Μετάφραση και προσαρμογή από Bloomberg, Financial Times & BIS