Marketing Week
Βάσος Λαππά - Kratis Training & Consulting: Καλλιεργώντας Κουλτούρα Ασφάλειας, Ανθρώπινης Απόδοσης και Βιωματικής Μάθησης
Βάσος Λαππά - Kratis Training & Consulting: Καλλιεργώντας Κουλτούρα Ασφάλειας, Ανθρώπινης Απόδοσης και Βιωματικής Μάθησης
Ο Βάσος Λαππά, Ανώτερος Σύμβουλος και Εκπαιδευτής της Kratis Training & Consulting, περιγράφει τη Φιλοσοφία πίσω από τη δημιουργία της εταιρείας.

Της Χρύσω Τζιαμπάζη

Από την ίδρυσή της το 2005, η Kratis Training and Consulting διαμορφώθηκε με ένα ξεκάθαρο όραμα: να αποτελέσει καταλύτη αλλαγής στην κατανόηση του ανθρώπινου παράγοντα και στην ενίσχυση της οργανωσιακής απόδοσης. Περισσότερο από μια συμβατική εταιρεία εκπαίδευσης και συμβουλευτικής, η Kratis ανέπτυξε μια φιλοσοφία που βασίζεται στη βαθιά μελέτη του ανθρώπινου λάθους, της οργανωσιακής κουλτούρας και της βιωματικής μάθησης.

Ο τρόπος λειτουργίας της Kratis αντικατοπτρίζει αυτή τη φιλοσοφία σε κάθε βήμα. Κάθε έργο ξεκινά με ενδελεχή ανάλυση αναγκών, ενώ η εκπαιδευτική προσέγγιση ενσωματώνει ενεργές, βιωματικές μεθόδους και στοχευμένα follow-ups, ώστε να εξασφαλίζεται η διαρκής ενσωμάτωση της μάθησης στην καθημερινή πρακτική. Οι συμμετέχοντες δεν διδάσκονται απλώς — ενεργοποιούνται, αναστοχάζονται, εφαρμόζουν και εξελίσσονται.

Ποια είναι η βασική φιλοσοφία που καθοδήγησε στη δημιουργία και ανάπτυξη της Kratis Training and Consulting; Πώς αυτή αντικατοπτρίζεται στον τρόπο που λειτουργείτε καθημερινά ως εταιρεία;

Από την ίδρυσή της το 2005, η Kratis Training and Consulting απέβλεπε να αποτελέσει κάτι περισσότερο από μια απλή εταιρεία συμβουλευτικής και εκπαίδευσης. Φιλοδοξούσε να διαμορφώσει την κουλτούρα ασφάλειας και ανθρώπινης απόδοσης μέσα από βαθιές και βιωματικές εμπειρίες. Πιο συγκεκριμένα, εστίασε εξαρχής στην μελέτη του ανθρώπινου παράγοντα (Human Factors), στην πρόληψη του ανθρώπινου λάθους και στη συνολική βελτίωση της οργανωσιακής συμπεριφοράς.

Κάθε συνεργασία ξεκινά με διεξοδική ανάλυση αναγκών. Μέσα από παρατήρηση, συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια, και ανάλυση εγγράφων, σχεδιάζεται ένα tailormade πρόγραμμα που απαντά στις πραγματικές προκλήσεις της εταιρείας. Η εκπαίδευση δεν παραμένει σε θεωρητικά πλαίσια. Αντιθέτως, οι συμμετέχοντες εμπλέκονται σε βιωματικές δραστηριότητες όπου εφαρμόζουν όσα μαθαίνουν, εντοπίζουν προβληματικές περιοχές, συμμετέχουν σε αναστοχασμό μέσω debriefing, και βιώνουν πώς η αλλαγή στη συμπεριφορά τους μπορεί να επιφέρει θετικές αλλαγές στους ίδιους, στις ομάδες τους και στον οργανισμό. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη κλίματος μάθησης και αναβάθμισης των ατομικών δεξιοτήτων των συμμετεχόντων

Για να εξασφαλιστεί ότι η μάθηση μετατρέπεται σε καθημερινή πρακτική, η Kratis εφαρμόζει και ενεργό φάση followup, η οποία ολοκληρώνει την ολιστική προοπτική:

  • Σχεδιάζονται action plans, μέσα από τα οποία οι συμμετέχοντες καθορίζουν τις επόμενες δράσεις τους και παρακολουθούν την υλοποίησή τους.
  • Οργανώνονται συνεδρίες coaching και teamcoaching με στόχο την ενδυνάμωση των δεξιοτήτων τους, την αντιμετώπιση προκλήσεων και τη διατήρηση της θετικής δυναμικής.
  • Αναπτύσσονται on-line Microlearning sessions (σύγχρονα ή/και ασύγχρονα) για να ενισχύουν τη συνεχή ενημέρωση και τον αναστοχασμό, με σύντομα τακτικά «ενέσιμα» γνώσης.
  • Οργανώνονται επιπλέον workshops, όπου οι εμπλεκόμενοι επανέρχονται σε συγκεκριμένα θέματα, ανταλλάσσουν εμπειρίες και διευρύνουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων.

Έτσι, η Kratis προσφέρει μία ολοκληρωμένη διαδρομή που συνδυάζει αναλυτική προσέγγιση (analysis), ζωντανή βιωματική δράση (experiential learning) και διαρκή ανάπτυξη μέσω συνεχιζόμενων followups. Το αποτέλεσμα είναι μία ενιαία και αποτελεσματική εμπειρία που ενισχύει τον ανθρώπινο παράγοντα και η αποτελεσματικότητα πολλαπλασιάζεται.

Η Kratis ξεκίνησε τη διαδρομή της στο εξωτερικό πριν επεκταθεί στην Κύπρο. Τι προκάλεσε αυτή τη στρατηγική απόφαση και ποιο ήταν το όραμά σας για την κυπριακή αγορά; Πώς ανταποκρίθηκε η τοπική αγορά στις υπηρεσίες σας;

Η Kratis ξεκίνησε την πορεία της σε διεθνές περιβάλλον, ιδιαίτερα σε μια βιομηχανία υψηλών απαιτήσεων όπως είναι η αεροπορία, και εκεί απέκτησε σημαντική εμπειρία και πολύ δυνατό brand name. Η εταιρεία κατάφερε να εδραιωθεί στον χώρο της αεροπορίας σε παγκόσμιο επίπεδο με πελάτες εταιρείες και οργανισμούς από όλο το φάσμα των αερομεταφορών  όπως αρχές αδειοδότησης, κατασκευαστές αεροσκαφών, αεροδρόμια, αεροπορικές εταιρείες, οργανισμούς συντήρησης, σχολές αεροπλοΐας και πάροχους υπηρεσιών εδάφους σε περισσότερες από 40 χώρες.  Ανάμεσα στους εκλεκτούς πελάτες της εταιρείας ξεχωρίζουν τρανταχτά ονόματα στο χώρο των αερομεταφορών όπως Gulfstream, Rolls-Royce, Emirates, Etihad, Oman Airports, Aegean, Lufthansa Technics και πολλές άλλες. Ο κοινός παρονομαστής για όλες αυτές τις εταιρείες και οργανισμούς είναι η ασφάλεια (safety) και ο ανθρώπινος παράγοντας, ο οποίος αποτελεί και την εξειδίκευση της Kratis, βρίσκεται στο επίκεντρο των συστημάτων διαχείρισης της ασφάλειας (Safety Management Systems).

Αυτή η διεθνής αξία αποτέλεσε τη βάση για την απόφαση να επεκταθεί στην Κύπρο. Ήθελε να φέρει μαζί της διεθνή πρότυπα ποιότητας, όχι μόνο για την ανθρώπινη απόδοση και την αποφυγή του ανθρώπινου λάθους αλλά και τη συνολική οργανωσιακή κουλτούρα. Το όραμα ήταν σαφές: να εισαγάγει προσεγγίσεις και καλές πρακτικές που προσαρμοσμένες στον τρόπο λειτουργείας και στις πραγματικές ανάγκες και προβλήματα των επιχειρήσεων στη Κύπρο.

Η ανταπόκριση από την κυπριακή αγορά ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντική: μεγάλες τοπικές επιχειρήσεις, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα — όπως τράπεζες, υγειονομικές μονάδες και υπηρεσίες, εταιρείες λιανικού εμπορίου, εταιρείες τεχνολογίας και πολλές άλλες — αναγνώρισαν την αξία της εξειδίκευσης και της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης. Η Kratis μπόρεσε να διαπιστώσει τι ήταν ακριβώς αυτό που έλειπε: ολοκληρωμένες λύσεις για τη βελτίωση της απόδοσης και τη μείωση των ανθρώπινων λαθών

Πώς έχετε αναπτύξει τη βιωματική μάθηση στην Kratis —σε επίπεδο δραστηριοτήτων και ολιστικών προγραμμάτων— και με ποιο τρόπο επηρεάζει αυτή η προσέγγιση τον τρόπο που οι συμμετέχοντες εφαρμόζουν τις δεξιότητες στην πράξη;

Η Kratis έχει επενδύσει σε βάθος στη βιωματική μάθηση (experiential learning), αναγνωρίζοντας πως το «μαθαίνω κάνοντας» λειτουργεί καταλυτικά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων. Αναπτύσσει ποικίλες indoor και outdoor δραστηριότητες, από παιχνίδια γνώσεων και simulations έως πλήρη σενάρια, οι οποίες είτε λειτουργούν ως ανεξάρτητες εμπειρίες είτε ενσωματώνονται σε ευρύτερα προγράμματα.

Οι δραστηριότητες βιωματικής μάθησης χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες:

  • Quiz‑based games: όπως το “The Mouflon”, όπου οι ομάδες επιλύουν παζλ και σενάρια κάτω από πίεση χρόνου, αναδεικνύοντας τη σημασία του teamwork και της επικοινωνίας.
  • Simulation‑based exercises: όπως το “Production Game”, που επιτρέπει στους συμμετέχοντες να βιώσουν σεναριακές συνθήκες εργασίας και να μελετήσουν τον ανθρώπινο παράγοντα μέσα από έναν προσομοιωμένο χώρο εργασίας.
  • Scenario‑based activities: όπως το “Sonoran Desert Game”, που συνδυάζουν επίλυση προβλημάτων και ομαδική συνεργασία με διασκεδαστική μορφή.

Κάθε δραστηριότητα σχεδιάζεται έτσι ώστε να αναπτύσσονται διάφορες δεξιότητες, για παράδειγμα, το “Mouflon” θέτει τις ομάδες να επιλύσουν πολύπλοκους γρίφους, εστιάζοντας στην επικοινωνία και τον συντονισμό, ενώ η “En Route” συνδυάζει εξερεύνηση πόλης, λήψη αποφάσεων και team building.

Όταν οι συμμετέχοντες «μαθαίνουν κάνοντας», ενεργοποιούνται τόσο η νοητική όσο και η συναισθηματική διάσταση, κάτι που ενισχύει τη μνήμη και διευρύνει τη σύνδεση μεταξύ της θεωρίας και της πράξης. Η ουσιαστική πρόκληση της εκπαίδευσης βρίσκεται στη μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη. Με βιωματικές προσεγγίσεις, οι συμμετέχοντες δοκιμάζουν μέσα από simulations και ρεαλιστικά σενάρια τα εργαλεία και τις γνώσεις τους, ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή τους και διευκολύνοντας τη μεταφορά των δεξιοτήτων στην καθημερινή εργασία. Σε simulations, οι συμμετέχοντες μπορούν να κάνουν λάθη χωρίς πραγματικές επιπτώσεις, εξερευνώντας λύσεις και κατανοώντας συνέπειες χωρίς τον φόβο της αποτυχίας . Με την ενεργή εμπλοκή και την αναστοχαστική ανάλυση, ενισχύεται η ικανότητα επίλυσης σύνθετων προβλημάτων, η κριτική σκέψη και η διαχείριση αλλαγών.

Οι συμμετέχοντες στις βιωματικές δραστηριότητες της Kratis βιώνουν μια έντονα θετική εμπειρία. Συγκεκριμένα, περιγράφουν συνήθως ένα μείγμα διασκέδασης, ενθουσιασμού και ανταγωνιστικότητας, που όχι μόνο τις καθιστά απολαυστικές, αλλά ενισχύει και την αφομοίωση της γνώσης. Όταν ενεργοποιούνται σε μια δραστηριότητα  ή εργάζονται σε σενάρια επίλυσης προβλημάτων, νιώθουν ότι είναι μέρος ενός παιχνιδιού, όπου κάθε απόφαση μετράει, κάτι που προκαλεί τη συναισθηματική σύνδεση με το μάθημα. Αυτό δεν είναι απλώς ψυχαγωγία, είναι μια στοχευμένη εμπειρία που διεγείρει το μυαλό και τα συναισθήματα, δημιουργώντας θετική ενέργεια και ένταση, όπου οι συμμετέχοντες χάνουν την αίσθηση του χρόνου λόγω της εστίασης και της απόλαυσης .

Παράλληλα, η ανταγωνιστικότητα τροφοδοτεί την ατομική προσπάθεια και αυτοβελτίωση. Όταν βλέπουν άλλους να προχωρούν γρηγορότερα ή να δίνουν πρωτότυπες λύσεις, ενισχύεται η θέλησή τους να ξεπεράσουν τον εαυτό τους, μια δυναμική που, βελτιώνει την απόδοση. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η ενεργός συμμετοχή δεν περιορίζεται σε ατομικό επίπεδο. Η βιωματική μάθηση ενισχύει την συμμετοχικότητα και τη διάδραση. Οι συμμετέχοντες συνεργάζονται, ανταλλάσσουν σκέψεις, διαφωνούν και, κυρίως, συνδιαμορφώνουν λύσεις.

Συνολικά, η βιωματική μάθηση της Kratis δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποι νιώθουν και συμμετέχουν, και στην πράξη αναπτύσσονται, τόσο ως άτομα όσο και ως ομάδες.

Έχετε δημιουργήσει ένα ξεχωριστό Leadership Development Program για επαγγελματίες σε θέσεις ευθύνης. Ποιο είναι το όραμα πίσω από αυτό το πρόγραμμα και ποιο είναι το αποτύπωμά του μέχρι σήμερα;

Το όραμα πίσω από το Leadership Development Program (LDP)της Kratis είναι βαθύ και διττό. Αφενός επιδιώκει να οδηγήσει τους συμμετέχοντες σε στρατηγική ώριμη ηγεσία κι όχι απλώς σε βασικές ικανότητες, αφετέρου επιχειρεί να καλλιεργήσει κουλτούρα ευημερίας, ψυχολογικής ασφάλειας και διαρκούς μάθησης στον εργασιακό χώρο. Το πρόγραμμα αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της Kratis για την προώθηση της αριστείας στην ηγεσία και συνεχίζει να θέτει το σημείο αναφοράς για πρωτοβουλίες ανάπτυξης ηγεσίας στην Κύπρο

Το LDP είναι μια τετράμηνη πρωτοβουλία που έχει σχεδιαστεί για να ενδυναμώσει τους διευθυντές μεσαίας γραμμής και τους προϊσταμένους σε όλους τους κλάδους. Ξεκίνησε το 2023 και συνδυάζει την ακαδημαϊκή προσέγγιση με την πρακτική εφαρμογή, προσφέροντας στους συμμετέχοντες περισσότερες από 45 ώρες εκπαίδευσης μέσω δεκαπέντε (15) θεματικών ενοτήτων, τεσσάρων (4) πρακτικών ασκήσεων (table-top exercises) και τεσσάρων (4) εξατομικευμένων συνεδριών καθοδήγησης (coaching sessions) με διαπιστευμένους επαγγελματίες.

Αυτό που διαφοροποιεί το LDP είναι η ποικιλόμορφη ομάδα υλοποίησης, η οποία περιλαμβάνει, εκτός από τους εκπαιδευτές της Kratis, πάνω από 15 εξωτερικούς συνεργάτες, συμπεριλαμβανομένων ακαδημαϊκών και έμπειρων επαγγελματιών επιχειρήσεων, οι οποίοι παρέχουν εξειδικευμένες γνώσεις. Το πρόγραμμα προωθεί επίσης τη διακλαδική συνεργασία, με συμμετέχοντες από διάφορους τομείς να ανταλλάσσουν γνώσεις, βέλτιστες πρακτικές και καινοτόμες λύσεις σε προκλήσεις ηγεσίας. Αυτή η ζωντανή σύνθεση θεωρίας και πράξης προσθέτει επιπλέον αξία. Οι συμμετέχοντες εισπράττουν επιστημονικά τεκμηριωμένες έννοιες αλλά και συγκεκριμένες, δοκιμασμένες πρακτικές από την αγορά.

Επιπλέον, η σύσταση των ομάδων εκπαιδευομένων είναι εξίσου σημαντική. Από τον Σεπτέμβριο του 2023 έως σήμερα, το πρόγραμμα έχει υλοποιηθεί τρεις φορές (Σεπτέμβριος ‘23, Ιανουάριος ‘24 και Ιανουάριος ‘25), συγκεντρώνοντας στελέχη από διαφορετικούς τομείς, όπως υγεία, χρηματοοικονομικά, αεροπορία, τεχνολογία, υπηρεσίες, εστίαση, τηλεπικοινωνίες, δημόσιο κ.ά., δημιουργώντας ένα πλούσιο περιβάλλον ανταλλαγής και μεταφοράς γνώσεων και εμπειριών. Μέσα στο πρόγραμμα, οι συμμετέχοντες δεν "ακούνε" απλώς. Συζητούν μελέτες περίπτωσης από τα πεδία τους, αντιπαραβάλλουν εμπειρίες, αναλύουν λάθη και μοιράζονται στρατηγικές που άλλοτε λειτούργησαν και άλλοτε απέτυχαν. Αυτές οι ανταλλαγές εμπειριών εμπλουτίζουν κάθε συνάντηση, καθώς προσθέτουν διαφορετικές οπτικές και αναδεικνύουν κοινά μοτίβα ηγεσίας που εφαρμόζονται σε διαφορετικά πλαίσια.

Μέσα από αυτή τη μοναδική σύνθεση της θεωρίας από πανεπιστήμια και της εμπειρίας από κορυφαίες εταιρείες το Leadership Development Program της Kratis καθίσταται όχι απλώς μια εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά ένα δυναμικό οικοσύστημα γνώσης, συνέργειας και πρακτικής εφαρμογής που μεταμορφώνει τόσο την ηγεσία όσο και την κουλτούρα μέσα στον οργανισμό.

Η συνύπαρξη ακαδημαϊκής γνώσης, επαγγελματικής εμπειρίας και οριζόντιας μάθησης μέσα από την κοινότητα ομάδων υπόσχεται μια εμπειρία που δεν περιορίζεται στα περιθώρια ενός workshop. Αντιθέτως, ακολουθεί τους συμμετέχοντες στο χώρο τους και εμπλουτίζει τις ηγετικές τους ικανότητες τους με τρόπο βιωματικό και διευρυμένο.

Έχετε ήδη εντάξει την Τεχνητή Νοημοσύνη στις υπηρεσίες σας. Ποιο ρόλο πιστεύετε ότι θα παίξει το AI στο consulting και στην εκπαίδευση τα επόμενα χρόνια; Πώς προετοιμάζεστε γι' αυτή την εξέλιξη;

Τον τελευταίο καιρό, η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) έχει αρχίσει να παίζει τον ρόλο του «έξυπνου συνεργάτη» στον κόσμο της συμβουλευτικής και της κατάρτισης. Δεν πρόκειται για ένα απλό εργαλείο, αλλά για μια κινούμενη δύναμη που εξελίσσει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, μαθαίνουμε και εξελισσόμαστε. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η ΤΝ θα μεταμορφώσει τόσο τον χώρο της συμβουλευτικής όσο και της εκπαίδευσης τα επόμενα χρόνια. Φανταστείτε εξατομικευμένη μάθηση προσαρμοσμένη στις ανάγκες του καθενός, αυτοματοποίηση χρονοβόρων διαδικασιών και άμεση πρόσβαση σε τεράστιες γνώσεις. Η ΤΝ θα κάνει την εκπαίδευση πιο διαδραστική και προσβάσιμη παγκοσμίως, ενώ στη συμβουλευτική θα προσφέρει πιο ακριβείς προβλέψεις και λύσεις.

Στην Kratis, έχουμε ήδη αγκαλιάσει την ΤΝ, χρησιμοποιώντας την, για παράδειγμα, στη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων, αξιοποιώντας το μοντέλο ADDIE (Analysis, Design, Development, Implementation, Evaluation) για την αποτελεσματική δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Όσον αφορά την Ανάλυση (Analysis) χρησιμοποιούμε την ΤΝ για την ανάπτυξη ερωτηματολογίων για την ανάλυση των αποτελεσμάτων και για την ανάπτυξη των αναγκών κατάρτισης. Για τον σχεδιασμό (Design), η ΤΝ λειτουργεί σαν «βοηθός δημιουργικής σκέψης», προτείνει μαθησιακούς στόχους, δομή μαθημάτων, ιδέες δραστηριοτήτων κ.ά., βασιζόμενη στα δεδομένα ανάλυσης. Για την ανάπτυξη περιεχομένου (Development), χρησιμοποιείται η ΤΝ για τη δημιουργία δραστηριοτήτων, μελετών περίπτωσης, σεναρίων υπόδυσης ρόλων και εκπαιδευτικών βίντεο και εικόνων. Κατά την εφαρμογή (Implementation) του προγράμματος αναπτύσσουμε εργαλεία υποστήριξης σε πραγματικό χρόνο, όπως chatbots που απαντούν ερωτήματα συμμετεχόντων, βοηθούν σε ασκήσεις και παρέχουν ενισχυμένη εμπειρία μάθησης. Η μάθηση γίνεται δυναμική, ενεργή και προσαρμόσιμη. Για την αξιολόγηση (Evaluation), δημιουργούνται quizzes, tests και εξετάσεις μέσω ΤΝ. Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι σε κάθε στάδιο η ΤΝ χρησιμοποιείται ως εργαλείο και ότι όλα τα αποτελέσματα φιλτράρονται και ελέγχονται  από τους εκπαιδευτές της Kratis, διασφαλίζοντας ότι η ποιότητα, η ακρίβεια και η ανθρώπινη ευθύνη παραμένουν αδιαπραγμάτευτες.

Αναγνωρίζοντας την ΤΝ ως μια τεράστια ευκαιρία, προετοιμαζόμαστε συστηματικά. Έχουμε ήδη ξεκινήσει την επιμόρφωση του προσωπικού μας και προγραμματίζουμε επιπλέον εξειδικευμένες εκπαιδεύσεις για να εξοπλίσουμε τους συναδέλφους μας με τις απαραίτητες δεξιότητες. Εφαρμόζουμε πιλοτικά προγράμματα για την ενσωμάτωση της ΤΝ σε διάφορες λειτουργίες μας, ενώ επενδύουμε σε σύγχρονα εργαλεία και πλατφόρμες ΤΝ. Ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη εσωτερικής τεχνογνωσίας και δίνουμε μεγάλη έμφαση στην ηθική και υπεύθυνη χρήση της ΤΝ, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια και την προστασία των δεδομένων. Τέλος, αναπροσαρμόζουμε τα επιχειρηματικά μας μοντέλα ώστε να ενσωματώσουν πλήρως τις δυνατότητες της ΤΝ, προσφέροντας νέες και καινοτόμες υπηρεσίες στους πελάτες μας. Στην Kratis, βλέπουμε την ΤΝ ως έναν ισχυρό σύμμαχο που θα αναβαθμίσει σημαντικά την ποιότητα και την καινοτομία των υπηρεσιών μας.