Για την οικονομική διάσταση του εκσυγχρονισμού της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ), καθώς και για τις διαφορετικές πλευρές εργαζομένων, εργοδοτών και κυβέρνησης, μίλησε ο οικονομολόγος Στέλιος Πλατής στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι» στο ΣΙΓΜΑ.
Ο κ. Πλατής τόνισε ότι το βασικό πρόβλημα σήμερα είναι οι δύο αντίθετες θέσεις που υπάρχουν. Από τη μια, έχουμε τη νέα πρόταση του Υπουργού Εργασίας για «ΑΤΑ για όλους», η οποία, όπως είπε, είναι ένα νέο στοιχείο που χρειάζεται μελέτη, καθώς δεν είναι τόσο απλό ζήτημα. Έθεσε μια σειρά από ερωτήματα όπως, «εφαρμόζεται από το 0,1% του πληθωρισμού; Όταν φτάσει σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο; Και για ποιους αφορά το «για όλους;».
Υπενθύμισε ότι σήμερα ΑΤΑ λαμβάνει περίπου το 40% των εργαζομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία. Πιο συγκεκριμένα, οι 75.000 υπάλληλοι του ευρύτερου δημόσιου τομέα και περίπου 100.000 εργαζόμενοι από τον ιδιωτικό. «Άρα, παρότι μπορεί να υπάρξει παναπεργία, δεν μιλάμε για ένα θέμα που αφορά όλους», επεσήμανε.
ΑΤΑ για όλους - «Επικίνδυνη και αόριστη»
Σχετικά με τη νέα πρόταση, ο κ. Πλατής σημείωσε ότι «ναι μεν να αφορά όλους, όμως είναι αόριστη και, ως αόριστη, αυτή η πρόταση εν καιρώ διαπραγματεύσεων είναι επικίνδυνή». Όπως εξήγησε, οι δύο πλευρές σήμερα έχουν σαφείς θέσεις. Οι εργαζόμενοι ζητούν επιστροφή στο 100% της ΑΤΑ, γιατί αυτό τους είχαν υποσχεθεί. Οι εργοδότες αντιδρούν, λέγοντας ότι δεν έχουν δεσμευτεί σε κάτι τέτοιο.
«Τώρα, έρχεται ο Υπουργός Εργασίας ως διαμεσολαβητής και φέρνει κάτι τρίτο. Πώς, λοιπόν, θα καταλήξουμε κάπου στη διαπραγμάτευση;» διερωτήθηκε.
Παράλληλα, ανέφερε «Έχουμε κυβέρνηση. Δεν μπορεί ο Υπουργός Εργασίας να υπόσχεται κάτι χωρίς «τις ευλογίες» του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αν πράγματι η θέση «ΑΤΑ για όλους» είναι θέση του Προέδρου Χριστοδουλίδη, τότε όφειλε να καλέσει τις δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Αναφορές που έγιναν πριν τη χθεσινή παρέμβαση του ΠτΔ στο θέμα ο οποίος εμμέσως πλην σαφές κάλεσε τις πλευρές σε διάλογο. Συγκεκριμένα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης απορρίπτοντας τα περί διγλωσσίας της κυβέρνησης στο θέμα και εκφράζοντας τη θέση ότι η απεργία, αν και σεβαστή, δεν λύνει κανένα θέμα υποστήριξε ότι ως κυβέρνηση έχουν αναλάβει την ευθύνη κι έχουν θέσει ένα πλαίσιο για να αρχίσει η συζήτηση. «Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν ξεκινά αυτή η συζήτηση. Τέθηκε ένα πλαίσιο. Δεν αναμένουμε να συμφωνούν όλοι με αυτό, αλλά είναι κάτι που επιτρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση», είπε, σημειώνοντας ότι χωρίς διάλογο δεν μπορεί να βρεθεί η όποια λύση.
Το βάρος για τις επιχειρήσεις και οι ανισότητες
Για το οικονομικό κόστος στις επιχειρήσεις σε περίπτωση που εφαρμοστεί η ΑΤΑ στο 100%, ο κ. Πλατής ανέφερε ότι «δεν θα αλλάξει δραματικά τα δεδομένα» με τα σημερινά χαμηλά επίπεδα πληθωρισμού. Το ζήτημα, όπως είπε, είναι τι θα γίνει σε περίπτωση υψηλών πληθωριστικών πιέσεων. «Δεν είναι θέμα αριθμών, αλλά θέμα ελαστικότητας της επιχείρησης να μειώσει το κόστος παραγωγής και να αντέξει εξωγενείς κρίσεις», πρόσθεσε.Επιπλέον, προειδοποίησε ότι η ΑΤΑ, όπως εφαρμόζεται σήμερα, δημιουργεί υπαλλήλους «δύο ταχυτήτων», κάτι που θεωρεί επικίνδυνο για την κοινωνία και την οικονομία.
Με παράδειγμα εξήγησε ότι για μισθό 1.500 ευρώ, η ΑΤΑ αντιστοιχεί σε 18,75 ευρώ τον μήνα, ενώ με 100% κάλυψη θα γινόταν 28,05 ευρώ. Ενώ για μισθό 5.000 ευρώ, η ΑΤΑ είναι 62,05 ευρώ τον μήνα, ενώ με 100% θα έφτανε τα 93,05 ευρώ.
«Στην ουσία, παίρνουμε από το 60% των χαμηλόμισθων που δεν δικαιούνται ΑΤΑ και δίνουμε τριπλάσια ποσά στους υψηλόμισθους. Αυτό είναι μια αδικία», τόνισε.
Υπενθύμισε, τέλος, ότι στο δημόσιο τομέα η ΑΤΑ επανήλθε το 2024. «Από τα 90 και περισσότερα εκατομμύρια που δόθηκαν, τα 50 εκατομμύρια πήγαν στο ¼ των πιο υψηλά αμειβόμενων. Αυτό μας δείχνει ότι ο θεσμός της ΑΤΑ, όπως εφαρμόζεται σήμερα, είναι αναχρονιστικός και πρέπει να αλλάξει», κατέληξε.
