Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) κράτησε αμετάβλητα τα βασικά της επιτόκια στη συνεδρίαση της Πέμπτης, επιβεβαιώνοντας ότι συνεχίζει να βρίσκεται «σε καλό σημείο» σε σχέση με τον στόχο του πληθωρισμού. Παράλληλα, όμως, κορυφαία στελέχη της αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και για μελλοντικές αυξήσεις, αν οι συνθήκες το απαιτήσουν.

Η απόφαση έρχεται μετά τον κύκλο χαλάρωσης που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2024, ο οποίος μείωσε τα επιτόκια συνολικά κατά 200 μονάδες βάσης. Παρά ταύτα, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι «η αποπληθωριστική διαδικασία τελείωσε» και ότι «ο πληθωρισμός είναι εκεί που θέλουμε να βρίσκεται», υπογραμμίζοντας πως μικρές και παροδικές αποκλίσεις από τον στόχο του 2% δεν δικαιολογούν αλλαγή πορείας.

Σήμερα, το επιτόκιο καταθέσεων παραμένει στο 2%, το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 2,15% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 2,4%. Η ίδια υπενθύμισε ότι από τον Ιούλιο του 2022 έως τον Σεπτέμβριο του 2023, η ΕΚΤ πραγματοποίησε τον πιο επιθετικό κύκλο αυξήσεων της ιστορίας της, με συνολική άνοδο 450 μονάδων βάσης.

Παράλληλα, η οικονομία της ευρωζώνης δείχνει ανθεκτικότητα, με ανάπτυξη 0,7% στο πρώτο εξάμηνο του 2025. Οι προβλέψεις της ΕΚΤ αναθεωρήθηκαν ανοδικά, με εκτιμώμενη αύξηση ΑΕΠ στο 1,2% το 2025 έναντι 0,9% προηγουμένως.

Ο πληθωρισμός ανήλθε στο 2,1% τον Αύγουστο, έναντι 2% τον Ιούλιο, με τις μακροπρόθεσμες προσδοκίες να παραμένουν γύρω στο 2%. Οι νέες εκτιμήσεις προβλέπουν πληθωρισμό 2,1% το 2025, 1,7% το 2026 και 1,9% το 2027.

Η Λαγκάρντ απέρριψε τις ανησυχίες ότι ο πληθωρισμός μπορεί να υποχωρήσει κάτω από τον στόχο, λέγοντας ότι μικρές και παροδικές αποκλίσεις δεν δικαιολογούν αλλαγή πολιτικής.

Διίστανται οι απόψεις

Στελέχη της ΕΚΤ εξέφρασαν διαφορετικές απόψεις για το επόμενο βήμα στη νομισματική πολιτική, καταδεικνύοντας το κλίμα αβεβαιότητας που επισκιάζει την ευρωζώνη.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, υποστήριξε ότι μια νέα μείωση του κόστους δανεισμού δεν μπορεί να αποκλειστεί. Αντίθετα, οι διοικητές της Λετονίας και της Λιθουανίας, Μάρτινς Καζάκς και Γκεντιμίνας Σίμκους, ζήτησαν να παραμείνουν όλες οι επιλογές ανοιχτές. Από την πλευρά του, ο Κύπριος κεντρικός τραπεζίτης Χριστόδουλος Πατσαλίδης δήλωσε στο Bloomberg ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει λόγος για νέα μέτρα χαλάρωσης.

«Τα τρέχοντα επιτόκια είναι κατάλληλα εφόσον ο πληθωρισμός εξελιχθεί όπως προβλέπεται», τόνισε από τη Φρανκφούρτη. «Εκτός αν υπάρξουν σημαντικές νέες εξελίξεις, δεν υπάρχει ανάγκη για άμεση δράση».

Η ΕΚΤ την Πέμπτη διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια για δεύτερη συνεχή συνεδρίαση, κρίνοντας ότι οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν περιοριστεί και οι κίνδυνοι για την οικονομία έχουν μειωθεί. Εκτός απροόπτου, το κόστος δανεισμού θα παραμείνει σταθερό για αρκετό καιρό ακόμη, σύμφωνα με γνώστες της στρατηγικής της τράπεζας.

Αν και η απόφαση ήταν ομόφωνη, οι τοποθετήσεις που ακολούθησαν ανέδειξαν το εύρος των απόψεων στο 26μελές Διοικητικό Συμβούλιο, σε μια περίοδο όπου η παγκόσμια οικονομία επηρεάζεται από εμπορικές εντάσεις και την απρόβλεπτη στάση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Βιλερουά εκτίμησε ότι μια μείωση επιτοκίων παραμένει πιθανή: «Τίποτα δεν είναι προδιαγεγραμμένο, αλλά είναι απολύτως δυνατό να υπάρξει νέα μείωση σε επόμενες συνεδριάσεις», δήλωσε στο BFM Business, τονίζοντας τους καθοδικούς κινδύνους για τον πληθωρισμό.

Αντίθετα, ο Κάζακς τόνισε ότι οι πιέσεις στις τιμές μπορεί να κινηθούν και προς τις δύο κατευθύνσεις, αναφερόμενος σε κινδύνους όπως πιθανή «αποπληθωριστική επίδραση» από την Κίνα, η ισχύς του ευρώ και το νέο καθεστώς στην ενεργειακή αγορά που θα ισχύσει από το 2027. «Δεν μπορεί να υπάρξει προδιαγεγραμμένη πορεία στη νομισματική πολιτική, καθώς η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή», είπε στο CNBC, σημειώνοντας ότι η προσέγγιση «συνεδρία με συνεδρία» είναι η πιο ενδεδειγμένη.

Ο Σίμκους κινήθηκε στην ίδια γραμμή, λέγοντας ότι «όλες οι πόρτες πρέπει να παραμείνουν ανοιχτές» για μελλοντικές αποφάσεις, χωρίς να πάρει θέση για την κατεύθυνση της πολιτικής. Ο ίδιος ανέφερε στο ραδιόφωνο LRT ότι «οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό είναι σημαντικοί: γεωπολιτικές εντάσεις, δασμοί, εμπορικές τριβές», ενώ πρόσθεσε ότι «το ευρώ έχει ενισχυθεί σημαντικά έναντι του δολαρίου, κάτι που θα επηρεάσει αρνητικά την αύξηση τιμών».

Πιο ξεκάθαρη ήταν η τοποθέτηση του Πατσαλίδη, που τόνισε ότι η ΕΚΤ βρίσκεται ενδεχομένως σε «σταυροδρόμι». «Οι κίνδυνοι είναι ισορροπημένοι, πράγμα που σημαίνει ότι τα επιτόκια μπορεί να κινηθούν προς οποιαδήποτε κατεύθυνση», είπε. Και αν και διευκρίνισε ότι όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο αύξησης επιτοκίων, εφόσον προκύψει ανάγκη.

Η πόρτα δεν έκλεισε

Η Λαγκάρντ απέφυγε να επιβεβαιώσει ότι ο κύκλος χαλάρωσης ολοκληρώθηκε και τόνισε ότι η ΕΚΤ δεν δεσμεύεται σε συγκεκριμένη πορεία, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας μείωσης επιτοκίων.

«Θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση βασισμένη στα δεδομένα, συνεδρία με συνεδρία, ώστε να καθορίσουμε τη σωστή στάση νομισματικής πολιτικής. Οι αποφάσεις μας θα εξαρτηθούν από τις προοπτικές του πληθωρισμού, τους κινδύνους, τα εισερχόμενα οικονομικά στοιχεία, τις δυναμικές του υποκείμενου πληθωρισμού και την αποτελεσματικότητα της μετάδοσης της πολιτικής μας», ανέφερε η ανακοίνωση της ΕΚΤ.

Η ίδια πρόσθεσε ότι οι συνθήκες είναι πλέον καλύτερες σε σχέση με τον Ιούνιο, καθώς οι αβεβαιότητες γύρω από τους αμερικανικούς δασμούς έχουν μειωθεί και το «χειρότερο σενάριο» έχει αποφευχθεί. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για επιβολή δασμού 15% στις περισσότερες ευρωπαϊκές εξαγωγές.

Στις προβλέψεις του Ιουνίου, η ΕΚΤ είχε ενσωματώσει τον κίνδυνο εμπορικού πολέμου λόγω πιθανής ευρωπαϊκής αντίδρασης στις αμερικανικές πολιτικές.

Πηγή: newmoney.gr