Κάθε χρόνο, στις 13 Οκτωβρίου, τιμάται η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης, μια ημέρα αφιερωμένη στην ενημέρωση για μία από τις πιο ύπουλες και θανατηφόρες παθήσεις παγκοσμίως. Παρότι πολλοί δεν την αντιλαμβάνονται έγκαιρα, ευθύνεται για περισσότερους θανάτους ετησίως από τον HIV, τον καρκίνο του μαστού και τα τροχαία ατυχήματα μαζί, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Το πρόβλημα εντείνεται από το γεγονός ότι η νόσος συχνά δεν δίνει προειδοποιητικά σημάδια ή μένει αδιάγνωστη μέχρι να είναι αργά.

Η πάθηση προκαλείται από τον σχηματισμό θρόμβου μέσα σε κάποιο αγγείο, εμποδίζοντας την ομαλή ροή του αίματος. Όταν εμφανίζεται σε φλέβα ή αρτηρία, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως έμφραγμα ή εγκεφαλικό. Η πιο συχνή μορφή εντοπίζεται στα κάτω άκρα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ο θρόμβος μπορεί να μετακινηθεί στους πνεύμονες, προκαλώντας πνευμονική εμβολή, μια δυνητικά θανατηφόρα κατάσταση.

Οι ειδικοί τονίζουν ότι η έγκαιρη πρόληψη και η ενημέρωση μπορούν να σώσουν ζωές, καθώς υπάρχουν σαφείς ενδείξεις και ιατρικές πρακτικές που μειώνουν τον κίνδυνο.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

Ο καθένας μπορεί να εμφανίσει θρόμβωση, αλλά υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο:

Παρατεταμένη ακινησία, όπως σε πολύωρα ταξίδια ή παραμονή στο κρεβάτι μετά από χειρουργείο ή ασθένεια

Εγχειρήσεις, ιδίως ορθοπεδικές

Καρκίνος και χημειοθεραπεία

Ορμονικά σκευάσματα, όπως τα αντισυλληπτικά

Εγκυμοσύνη και λοχεία

Παχυσαρκία

Κληρονομική προδιάθεση για υπερπηκτικότητα του αίματος

Κάπνισμα

Ηλικία, κυρίως άνω των 60 ετών

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Η θρόμβωση συχνά δεν δίνει προειδοποιητικά σημάδια, ειδικά στα αρχικά στάδια. Παρόλα αυτά, καλό είναι να έχουμε το νου μας για:

Πόνο, πρήξιμο ή ερυθρότητα στο ένα πόδι (DVT)

Αιφνίδια δύσπνοια, ταχυκαρδία ή πόνο στο στήθος (πνευμονική εμβολή)

Αδυναμία ή παράλυση σε ένα άκρο, δυσκολία στην ομιλία ή ζάλη (θρόμβωση εγκεφάλου)

Αν παρουσιαστούν τέτοια συμπτώματα, χρειάζεται άμεση ιατρική βοήθεια. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς, τη σωματική εξέταση και κάποιες ειδικές εξετάσεις, όπως υπερηχογράφημα φλεβών (triplex), αιματολογικές εξετάσεις (π.χ. D-dimers) και αξονική τομογραφία για την πνευμονική εμβολή.

Υπάρχει πρόληψη;

Ναι, και μάλιστα είναι το πιο σημαντικό κομμάτι. Η πρόληψη της θρόμβωσης είναι πολύ πιο εύκολη από τη θεραπεία της. Σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο, όπως νοσηλευόμενοι ασθενείς ή άτομα που υποβάλλονται σε επεμβάσεις, χρησιμοποιούνται ειδικά μέτρα:

Αντιπηκτικά φάρμακα

Ελαστικές κάλτσες συμπίεσης

Κινητοποίηση το συντομότερο δυνατό μετά από επεμβάσεις ή κατάκλιση

Για το γενικό πληθυσμό, η πρόληψη περιλαμβάνει:

Κίνηση. Αποφεύγουμε την καθιστική ζωή. Σηκωνόμαστε συχνά, περπατάμε, κάνουμε μικρές ασκήσεις, ειδικά σε ταξίδια.

Υγιεινή διατροφή και άσκηση

Διακοπή καπνίσματος

Έλεγχος βάρους

Συζήτηση με τον γιατρό πριν από λήψη ορμονικών θεραπειών

Γιατί έχει σημασία αυτή η ημέρα;

Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης δεν είναι απλώς μια τυπική «υγειονομική» επέτειος. Είναι μια υπενθύμιση ότι μπορούμε να σώσουμε ζωές -τη δική μας ή των ανθρώπων γύρω μας – με σωστή ενημέρωση και απλές κινήσεις πρόληψης.

Κάθε γιατρός έχει δει περιπτώσεις ανθρώπων που «δεν είχαν τίποτα» και ξαφνικά εμφάνισαν πνευμονική εμβολή ή έμφραγμα. Όμως η επιστήμη έχει προχωρήσει και μας δίνει τα εργαλεία να προλάβουμε.

Η ενημέρωση είναι το πρώτο βήμα. Και κάθε βήμα μετράει. Μην αγνοείτε τα σημάδια του σώματός σας. Μιλήστε με τον γιατρό σας αν έχετε παράγοντες κινδύνου ή ερωτήσεις. Η θρόμβωση μπορεί να νικηθεί.

ygeiamou.gr